Trynidad i Tobago
Trynidad i Tobago (ang. Trinidad and Tobago) – wyspiarskie państwo Ameryki Środkowej, położone u północnych brzegów Ameryki Południowej. Obejmuje dwie główne wyspy Trynidad i Tobago oraz szereg mniejszych.
Państwo leży na dwóch wyspach. Trynidad, większa i położona bliżej wybrzeża Wenezueli, stanowi pod względem geologicznym przedłużenie Gór Karaibskich z północno-wschodniej Wenezueli. Na wyspie przebiegają równoleżnikowo trzy pasma górskie, z których najwyższe są krystaliczne Góry Północne, sięgające ponad 900 m n.p.m. (El Cerro del Aripo – 940 m). Opadają one stromo ku wybrzeżu, płynące w nich rzeki tworzą liczne wodospady. Położone w centralnej części wyspy Góry Środkowe i bardziej na południe Góry Południowe, zbudowane z wapieni i piaskowców, sięgają do wysokości około 300 m n.p.m. Między tymi dwoma pasami rozpościera się obniżenie, w którym występują wulkany błotne oraz naturalny wypływ smoły tzw. Jezioro Asfaltowe (Pitch Lake). Najwyższy szczyt mniejszej wyspy Tobago sięga 576 m n.p.m.
Na wyspach panuje gorący i wilgotny klimat równikowy, łagodzony jednak przez wiatry pasatowe. Przynoszą one jednocześnie obfite opady do 3000 mm. W przeciwieństwie do wysp Małych Antyli Trynidad i Tobago nie są nawiedzane przez huragany. Średnie temperatura w stolicy Port of Spain waha się w okolicach 25 °C.
Stoki nawietrzne wysp (tj. wschodnie) porasta wilgotny las równikowy, a zawietrzne (zachodnie) – sawanna, wypierana jednak przez uprawy.
Większe miasta: Port of Spain, Chaguanas, San Fernando, Arima.
Fauna
Trynidad zamieszkuje ponad 260 gatunków ptaków, a 150 przylatuje tu z Ameryki Północnej i Południowej. Do najciekawszych można zaliczyć ibisy czczone, flamingi (czerwonaki), tukany, papugi i harpie. Wśród owadów wyróżnia się duża grupa motyli – ponad 600 gatunków. Występują tu także iguany oraz gigantyczne morskie żółwie skórzaste. W wodach raf koralowych żyją setki gatunków ryb tropikalnych. Do najważniejszych ssaków należą pekari, oceloty, oposy, kapucynki i wyjce.
Flora
Na wyspach rosną migdałowce, chlebowce, jaskrawo-purpurowe lub żółte drzewa papui, dorastające do 20m wysokości mahoniowce błękitne, olbrzymie anturie, helikonie (o grubych, dwuwarstwowych liściach oraz jaskrawoczerwonych, żółtych lub różowych kwiatach), storczyki, amarylisy i bromelie.
Historia
W okresie prekolumbijskim Trynidad był zamieszkany przez Arawaków, a Tobago przez Karaibów. W 1498 wyspy zostały odkryte przez Krzysztofa Kolumba i od 1532 kolonizowane przez Hiszpanów, którzy uprawiali tu tytoń i kakao, korzystając z pracy Indian, a po ich wymarciu, z pracy niewolników murzyńskich sprowadzanych z Afryki. W latach 1639-1693 wyspa Tobago była (jako Nowa Kurlandia) kolonią lennego względem Polski Księstwa Kurlandii, podobnie jak Gambia. W 1797 r. Trynidad opanowali Brytyjczycy, którzy w 1802 przejęli od Francuzów Tobago (od 1781 francuska kolonia).
Brytyjczycy rozwinęli plantacyjną uprawę trzciny cukrowej. Po zniesieniu niewolnictwa (1833) sprowadzali do pracy robotników z Indii (od 1888 kolonia brytyjska). Nastąpiło połączenie administracyjne Trynidadu i Tobago. W pierwszej połowie XX wieku rosnące przeludnienie spowodowało emigrację zarobkową, a od 1925 wprowadzono ograniczony samorząd. Podczas II wojny światowej na Trynidadzie znajdowała się morska baza wojskowa USA. W 1946 została rozszerzona autonomia. Brak stabilizacji wewnętrznej spowodował konflikty rasowe i etniczne. Następowało szybkie tempo uprzemysłowienia, nasiliły się kontakty gospodarcze oraz wpływy Stanów Zjednoczonych. W latach 50. nastąpiło zjednoczenie grup etnicznych w ruchu na rzecz niepodległości, kierowanym przez E.E. Williamsa i jego partię Ludowy Ruch Narodowy (PNM). W 1958 Trynidad i Tobago wchodziły w skład brytyjskiej Federacji Indii Zachodnich. W 1962 uzyskały niepodległość jako jedna z pierwszych brytyjskich kolonii w Indiach Zachodnich. Do 1976 były monarchią, z królową brytyjską jako głową państwa, następnie wprowadzono republikę. W latach 1962-86 rządy PNM (do 1981 premier Williams), kraj przeżywał okres rozwoju gospodarczego, ale w latach 70. utrzymywały się napięcia rasowe, a w latach 80. napięcia społeczne. Zmniejszenie wpływów PNM 1986 spowodowało, że partia utraciła władzę, którą przejął Narodowy Sojusz na Rzecz Odbudowy (NAR).